Nhà xưởng công nghiệp là một trong những cơ sở hạ tầng quan trọng trong nền kinh tế hiện đại. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả sản xuất và an toàn cho nhân viên, việc thiết kế nhà xưởng công nghiệp phải tuân thủ những tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Vậy, tiêu chuẩn thiết kế và xây dựng nhà xưởng công nghiệp là gì? Hãy cùng tìm hiểu để có được một không gian làm việc đáp ứng nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp qua bài viết dưới đây nhé!
NỘI DUNG
Tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng là gì?
Tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng là tập hợp các quy định, tiêu chuẩn về kích thước, thông số kỹ thuật và quy cách thi công cho từng hạng mục trong nhà xưởng. Chúng được đề ra để đảm bảo rằng quá trình xây dựng và vận hành nhà xưởng diễn ra suôn sẻ, đúng tiến độ và an toàn cho các cán bộ, công nhân viên.
Việc không tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế khi xây dựng nhà xưởng có thể gây ra nhiều vấn đề khác nhau, từ hiệu quả vận hành kém, đến nguy hiểm cho người lao động, thậm chí là vi phạm pháp luật.
Do đó, khi thiết kế nhà xưởng, chủ đầu tư và nhà thầu cần chú ý đến các tiêu chuẩn phù hợp với quy mô, mục đích sử dụng và các yêu cầu khác của công trình. Đáp ứng tốt các tiêu chuẩn thiết kế sẽ giúp đảm bảo chất lượng tổng thể của công trình và mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp.
Những tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng theo pháp luật
Để đảm bảo chất lượng của các công trình nhà xưởng, chủ đầu tư và nhà thầu cần tuân thủ các tiêu chuẩn do Nhà nước quy định. Sau đây là một số tài liệu bạn nên nắm rõ hơn về tiêu chuẩn xây dựng nhà xưởng và nhà công nghiệp.
– TCXD 16-1986 – Chiếu sáng nhân tạo ở công trình dân dụng
– TCVN – 4474 1987 – Tiêu chuẩn thiết kế – Thoát nước bên trong công trình
– TCVN – 4513 – 1988 – Tiêu chuẩn thiết kế – Cấp nước bên trong công trình
– TCVN 4605 – 1988 – Tiêu chuẩn thiết kế – Kết cấu ngăn che, kỹ thuật nhiệt
– TCXD 29 – 1991 – Chiếu sáng tự nhiên ở công trình dân dụng
– TCXD 25 – 1991 – Tiêu chuẩn thiết kế – Đặt đường dây dẫn điện tại công trình công cộng.
– TCXD 27 – 1991 – Tiêu chuẩn thiết kế – Lắp đặt thiết bị trong nhà và công trình công cộng
– TCVN 5687 – 1992 – Tiêu chuẩn thiết kế – Lắp đặt thiết bị trong nhà và công trình công cộng
– TCVN 5687 – 1992 – Tiêu chuẩn thiết kế – Thông gió điều hoà không khí
– TCVN 5760 – 1993 – Yêu cầu lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy
– TCVN 5783 – 2001 – Yêu cầu lắp đặt kỹ thuật – Hệ thống báo cháy nổ
– TCVN 6160 – 2005 – Tiêu chuẩn thiết kế – Phòng cháy chữa cháy
– TCXDVN 356 – 2005 – Tiêu chuẩn thiết kế – Kết cấu BT và BTCT
– TCXDVN 338 – 2005 – Tiêu chuẩn thiết kế xây dựng và kết cấu thép VN
– TCVN 2737 – 2006 – Tiêu chuẩn thiết kế – Tải trọng tác động
– TCVN 46 – 2007 – Hướng dẫn kiểm tra và bảo trì hệ thống chống sét cho công trình xây dựng
– TCXDVN 394-2007 – Phần an toàn – Thiết kế và lắp đặt trang thiết bị điện
– TCVN 4319 – 2012 – Nguyên tắc thiết kế – Nhà và công trình công cộng
– TCVN 4514 – 2012 – TC thiết kế – Xí nghiệp công nghiệp, tổng mặt bằng
6 Tiêu chuẩn thiết kế và xây dựng nhà xưởng 2023
Tiêu chuẩn thiết kế nền nhà xưởng sản xuất
Theo quy định trong TCVN 2737:1995, thiết kế móng và nền nhà xưởng cần tuân thủ một số yêu cầu về bản vẽ kết cấu móng nhà xưởng. Đặc biệt, đối với các khu vực đất yếu, cần áp dụng các biện pháp xử lý nền thích ứng với địa chất để đảm bảo tính ổn định và an toàn cho công trình.
Việc thiết kế nền nhà xưởng cũng phải đáp ứng các yêu cầu công nghệ và điều kiện sử dụng, để có thể chọn ra các kết cấu nền phù hợp nhất. Các dạng nền nhà xưởng bao gồm: bê tông, thép, lát gạch xi măng, lát ván, gỗ hoặc chất dẻo. Trong đó, nền nhà xưởng bằng bê tông được ưu tiên và phải được chia thành từng ô, với chiều dài mỗi chiều của một ô không vượt quá 0,6m và giữa các mạch ô nền phải chèn bằng bi tum. Độ dày tối thiểu của lớp lót bê tông cũng phải đảm bảo độ an toàn và độ bền cho công trình.
Nếu thiết kế nền nhà xưởng đối với khu vực kho, bãi vị trí cầu cạn dùng để bốc dỡ vật liệu rời, yêu cầu bằng phẳng và phải có hệ thống thoát nước nhanh để tránh ứ đọng nước. Phần mặt nền nhà xưởng cũng cần có lớp lót cứng để đảm bảo tính an toàn và hệ thống thoát nước hiệu quả.
Chiều rộng của nền hè nhà cần phải từ 0,2 đến 0,8m và độ dốc là 1 đến 3%, để đảm bảo việc di chuyển và lưu thông trong khu vực xưởng sản xuất một cách an toàn và thuận tiện.
Tiêu chuẩn bản vẽ thiết kế móng nhà xưởng công nghiệp
Theo các chuyên gia xây dựng, tiêu chuẩn bản vẽ thiết kế móng nhà xưởng phải đảm bảo phù hợp với tính chất cơ lý của đất nền và các đặc trưng tự nhiên của nền xây dựng. Điều này có nghĩa là, khi thiết kế móng, các kỹ sư cần xem xét đến độ cao mặt trên móng so với mặt nền và độ chênh lệch giữa chúng.
Đối với các cột cốt thép, độ chênh lệch chỉ nên là 0,2m. Đối với các cột có khung chèn tường, độ chênh lệch cần đạt 0,5m. Đối với cột bê tông cốt thép, độ chênh lệch nên không quá 0,15m. Ngoài ra, đối với cao độ chân đế cột thép của hành lang, cầu cạn đỡ các đường ống giữa các phân xưởng, nó cần cao hơn độ cao san nền ít nhất là 0,2m.
Để đảm bảo tính linh hoạt trong việc mở rộng các phân xưởng và sử dụng khe co giãn, thiết kế móng cột nhà xưởng cần được chung cho hai cột giáp liền nhau.
Nếu nhà xưởng không có khung, các móng dưới tường gạch, tường xây, đá hộc cần được thiết kế với chiều sâu nhỏ hơn hoặc bằng 15cm và cần có dầm đỡ tường. Mặt trên dầm đỡ cần được thiết kế thấp hơn mặt nền ít nhất là 3cm (0,03m).
Các móng nhà xưởng cần được thiết kế để chịu tác động của nhiệt độ cao bằng cách sử dụng lớp bảo vệ vật liệu chịu nhiệt. Các móng chịu tác dụng ăn mòn cần được thiết kế với vật liệu chống ăn mòn để đảm bảo tính bền vững và an toàn cho công trình.
Tiêu chuẩn thiết kế mái nhà xưởng và cửa mái
– Độ dốc mái nhà xưởng phụ thuộc vào vật liệu sử dụng. Ví dụ, độ dốc mái tấm lợp amiăng xi măng từ 30% đến 40%, mái lợp tôn múi từ 15% đến 20%, mái lợp ngói từ 50% đến 60%, mái lợp tấm bê tông cốt thép từ 5% đến 8%. Nếu độ dốc mái dưới 8%, cần có bố trí khe nhiệt ở lớp bê tông cốt thép để chống thấm và khoảng cách giữa các khe nhiệt nên lớn hơn 24m theo dọc nhà.
– Thiết kế thoát nước phải phù hợp với vật liệu lợp mái và yêu cầu công nghệ.
– Bố trí máng hứng nước và ống thoát nếu nhà xưởng có cửa mái hoặc mái giật cấp với độ lệch 2 mái lớn hơn hoặc bằng 2,4m. Trường hợp độ lệch 2 mái dưới 2,4m không phải làm mãng hứng nhưng phải có biện pháp thi công nhà xưởng gia cố phần mái bên dưới trong khoảng nước xối.
– Cửa mái hỗn hợp có chức năng chiếu sáng và thông gió bắt buộc phải thiết kế lắp kính thẳng đứng và chỉ lắp nghiêng khi có luận chứng hợp lý. Chiều dài của cửa mái không được lớn hơn 84m và nên đặt lùi và 1 bước cách cột đầu hồi nhà. Phần cửa mái phải không có thiết bị tỏa nhiệt, hơi hẩm hay chất động.
– Nếu nhà xưởng sản xuất sinh nghiệt, ẩm, chất động cần có cửa mái thông gió thì cần đảm bảo phải có mái đua chống mưa hắt, không cần lắp kính mà chỉ để khoảng trống với chiều cao khoảng trống từ 0,15 m đến 0,3 m. Bố trí góc chống mưa hắt không lớn hơn 15° đối với nhà sản xuất kỵ nước mưa hoặc ở khoảng trống bố trí nan chớp nghiêng thì góc chống mưa hắt của mái đua phía trên có thể tăng đến 45°.
– Phần cửa mái yêu cầu lắp kính cố định, phần dưới hở, trên có mái đua và chiều dày kính lớn hơn hoặc bằng 3mm. Nếu file bản vẽ autocad thiết kế nhà xưởng có cầu trục thì cửa mái phải lắp lưới bảo vệ kính với chiều rộng lưới nhỏ nhất là 0,7m kính lắp thẳng đứng và bằng hình chiếu bằng của khung cửa khi khung cửa nằm nghiêng hoặc nằm ngang. Nếu kính cốt thép không cần lưới bảo vệ.
– Việc lựa chọn kiểu cửa mái như: mái vòm, răng cưa, chữ M, chồm diềm,… sẽ phụ thuộc vào công nghệ và hướng nhà xưởng.
Tiêu chuẩn thiết kế tường và vách ngăn nhà xưởng
Trong quá trình xây dựng nhà xưởng, việc thiết kế tường và vách ngăn là vô cùng quan trọng để đảm bảo tính an toàn và chất lượng của công trình. Tuy nhiên, việc lựa chọn loại tường phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như đặc tính, quy mô và nhu cầu sử dụng của người dùng.
Các loại tường nhà xưởng phổ biến hiện nay như tường chịu lực, tự chịu lực, tường chèn khung sẽ được lựa chọn tùy theo yêu cầu của từng công trình. Vật liệu xây dựng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình thiết kế tường, từ gạch, đá tự nhiên, tấm amiăng xi măng đến tấm bê tông cốt thép đều có thể được sử dụng.
Nếu lựa chọn tấm amiăng xi măng hoặc vật liệu nhẹ, chân tường nên được thiết kế bằng gạch, đá hoặc bê tông với chiều cao cao hơn mặt lên ít nhất 3cm. Để đảm bảo tính chống thấm và chống ẩm, lớp chống thấm nước mưa cũng cần được bổ sung bằng vữa xi măng mác 75 dày 20cm đặt ngang ở mặt nền khi hoàn thiện.
Đối với tường ngăn phân xưởng, việc thiết kế có thể tháo lắp thuận tiện sẽ giúp cho việc bảo trì và sửa chữa sau này trở nên dễ dàng hơn. Nếu thiết kế tưởng nhà xưởng sản xuất mỗi nhịp tốt đa có kích thước 12m và chiều cao cột lớn nhất là 6m, việc thiết kế tường và vách ngăn cần được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo tính ổn định và an toàn cho công trình.
Tiêu chuẩn thiết kế cửa sổ và cửa đi của xưởng
Đối với cửa sổ, độ cao tối đa của nó không được vượt quá 2,4m từ mặt sản và phải đảm bảo khả năng đóng mở. Tuy nhiên, nếu độ cao cửa sổ lớn hơn 2,4m, cần lắp thành khung cố định để chống bão và đảm bảo an toàn cho nhân viên. Trong trường hợp cần thiết, cánh cửa có kẹp giữ chắc chắn và đóng mở bằng cơ khí cũng cần được sử dụng.
Đối với cửa đi, ngoài yếu tố an toàn, còn cần đảm bảo tính tiện lợi và thông thoáng. Cửa đi cần đủ rộng để cho phép xe tải và các thiết bị lớn vào ra dễ dàng. Ngoài ra, cần lắp đầy đủ hệ thống khóa và tay nắm để đảm bảo an toàn và tiện lợi cho nhân viên khi sử dụng.
Các tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng khác
Trong quá trình thiết kế bản vẽ nhà xưởng sản xuất công nghiệp, ngoài các tiêu chuẩn kỹ thuật về kích thước, vật liệu, cấu trúc và thiết kế hệ thống thông gió, các tiêu chuẩn thiết kế khác cũng rất quan trọng và cần được đáp ứng đầy đủ. Đó là các tiêu chuẩn thiết kế điện, phòng cháy chữa cháy và hệ thống chống sét cho nhà xưởng.
– Về tiêu chuẩn thiết kế điện, bản vẽ cần đáp ứng đầy đủ nhu cầu sản xuất hợp lý và an toàn điện như bản vẽ thiết kế điện chiếu sáng, ổ cắm điện, internet, truyền hình cáp và điện thoại (nếu có). Ngoài ra, sơ đồ chi tiết điện thông minh (nếu có) cũng là yêu cầu cần được đáp ứng.
– Về tiêu chuẩn thiết kế phòng cháy chữa cháy (PCCC), đây là yêu cầu vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho nhà xưởng và người lao động. Bản vẽ thiết kế phải có đầy đủ các thông tin về vị trí, số lượng, kích thước và loại hệ thống PCCC, cũng như các biện pháp phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ.
– Ngoài ra, tiêu chuẩn thiết kế hệ thống chống sét cũng là yêu cầu không thể thiếu trong quá trình thiết kế bản vẽ nhà xưởng. Hệ thống chống sét phải được thiết kế đảm bảo hiệu quả và an toàn, bao gồm các thông tin về vị trí, số lượng, kích thước và loại hệ thống.
– Cuối cùng, việc quan tâm tới vấn đề phong thủy trong thiết kế, xây dựng và bố trí không gian cũng là điều cần thiết để đảm bảo vận tài tốt và làm ăn phát đạt. Vì vậy, chủ đầu tư cần lưu ý đến các yếu tố như hướng nhà, vị trí xây dựng và bố trí không gian để có được thiết kế nhà xưởng hoàn hảo.
Lời kết
Việc thiết kế và xây dựng nhà xưởng là một công việc rất quan trọng và cần được thực hiện đúng cách. Để đảm bảo được sự an toàn, hiệu quả và tiết kiệm trong quá trình sản xuất, chúng ta cần tuân thủ đầy đủ 6 tiêu chuẩn thiết kế và xây dựng nhà xưởng các bạn nhé.
>>> Xem them: Sơn chống nóng nhà xưởng
