Xét nghiệm ADN không chỉ giúp xác định quan hệ huyết thống mà còn giúp xác minh mối liên kết họ hàng. Cùng tìm hiểu cách thực hiện xét nghiệm, các loại mẫu phù hợp qua bài viết sau!
Tại sao nên làm xét nghiệm ADN để biết mối quan hệ họ hàng?
Xét nghiệm ADN họ hàng là phương pháp phân tích di truyền nhằm xác định mức độ liên quan huyết thống giữa các thành viên trong gia đình khi không thể đối chiếu trực tiếp bằng giấy tờ hoặc thông tin truyền miệng.
Dịch vụ này được áp dụng cho nhiều nhóm quan hệ như: cha–mẹ–con; ông nội, bác, chú với cháu trai; bà nội với cháu gái; anh em ruột; hoặc anh em cùng mẹ. Kết quả xét nghiệm cung cấp bằng chứng khoa học có độ chính xác cao, giúp làm rõ quan hệ họ hàng, giải quyết các nhu cầu cá nhân và hỗ trợ các thủ tục pháp lý khi cần.
Cách lấy mẫu ADN để tìm họ hàng chưa biết hoặc xa xôi
Chọn loại mẫu sinh phẩm:
- Niêm mạc miệng (swab má trong): Phổ biến, có thể thực hiện lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà hoặc trung tâm xét nghiệm.
- Máu: Thường dùng cho các trường hợp yêu cầu kết quả pháp lý hoặc phân tích sâu về dân tộc, haplogroup.
- Mẫu tóc (có chân tóc) hoặc móng tay: Ít dùng nhưng vẫn có thể phân tích ADN nếu không lấy được máu hay niêm mạc miệng.
Hướng dẫn lấy mẫu đúng cách
- Rửa tay và vệ sinh vùng lấy mẫu để tránh nhiễm bẩn.
- Đối với niêm mạc miệng: Dùng tăm bông chà sát phía trong má khoảng 30–60 giây.
- Lấy mẫu máu: Thường được nhân viên y tế lấy trực tiếp, đảm bảo vô trùng và ghi nhãn chính xác.
- Hạn chế uống, ăn, nhai kẹo cao su hoặc hút thuốc ít nhất 30 phút trước khi lấy mẫu xét nghiệm ADN.
Đóng gói và gửi mẫu
- Mẫu niêm mạc miệng hoặc máu được đóng gói riêng, có nhãn đầy đủ thông tin người lấy mẫu.
- Gửi đến phòng xét nghiệm theo hướng dẫn để phân tích gen và so sánh với cơ sở dữ liệu ADN nhằm tìm họ hàng.
Những điều cần lưu ý về quyền riêng tư khi chia sẻ kết quả ADN
Kết quả xét nghiệm ADN chứa thông tin cá nhân và dữ liệu di truyền nhạy cảm, do đó việc chia sẻ cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Trước khi công khai hoặc gửi kết quả cho người khác, bạn nên xác định rõ mục đích, phạm vi và đối tượng tiếp nhận để bảo vệ quyền riêng tư của bản thân và các thành viên trong gia đình.
- Chỉ chia sẻ với người cần thiết: Bao gồm bác sĩ, chuyên gia tư vấn di truyền hoặc thành viên gia đình trực tiếp liên quan.
- Tránh công khai trên mạng xã hội hoặc các nền tảng không bảo mật: Điều này giúp ngăn ngừa rủi ro về lộ lọt thông tin cá nhân.
- Lựa chọn đơn vị xét nghiệm uy tín: Các trung tâm chuyên nghiệp sẽ có chính sách bảo mật nghiêm ngặt, giúp bạn yên tâm khi lưu trữ và sử dụng kết quả. Bạn cũng có thể tham khảo giá xét nghiệm ADN trước khi quyết định dịch vụ để lựa chọn đơn vị phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
- Xem xét quyền lợi pháp lý: Một số trường hợp kết quả ADN có thể liên quan đến quyền thừa kế hoặc tranh chấp gia đình, nên cần giữ kết quả ở nơi an toàn và tham khảo ý kiến chuyên gia nếu cần.
Xét nghiệm ADN giúp bạn kết nối họ hàng một cách chính xác để củng cố các mối quan hệ trong gia đình. Tuy nhiên, việc thực hiện và chia sẻ kết quả cần cân nhắc kỹ lưỡng để bảo vệ quyền riêng tư và đảm bảo giá trị pháp lý của thông tin di truyền.
