Dự thảo luật sửa đổi bổ sung một số điều của bộ luật Lao động đang được lấy ý kiến đóng góp, dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ 8 quốc hội khoá XIV. Trong đó, đáng chú ý nhiều đại biểu đồng tình phương án sửa đổi tại điều 35, Bộ luật Lao động khi cho phép người lao động chấm dứt HĐLĐ không cần lý do, bất kể thời điểm nào mà chỉ cần tuân thủ thời hạn báo trước.
Cụ thể, về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ) của người lao động, dự thảo đề ra 2 phương án như sau:
Phương án 1: Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ không cần lý do, chỉ cần thời hạn báo trước.
• Báo trước 3 ngày, nếu là HĐLĐ thời hạn dưới 1 tháng.
• Báo trước ít nhất 30 ngày, nếu là HĐLĐ thời hạn từ 1 tháng trở lên.
• Báo trước ít nhất 45 ngày, nếu là HĐLĐ không thời hạn.
Trong 4 trường hợp sau người lao động được chấm dứt HĐLĐ không cần báo trước:
• Không được bố trí đứng công việc, địa điểm làm việc hoặc được bảo đảm điều kiện làm việc như thảo thuận.
• Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng hạn.
• Bị ngược đãi, quấy rối tình dục hoặc cưỡng bức lao động.
• Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc thao chỉ định của bệnh viện.
• Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục công việc.
• Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cư hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước.
• Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục với người làm việc theo HĐLĐ xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo HĐLĐ theo mùa vụ mà khả năng lao động chưa hồi phục.
Phương án 2: Giữ nguyên như hiện hành (Người lao động đơn phương chấm dứt HĐLĐ phải có lý do và đảm bảo thời hạn báo trước).
Có thể thấy nếu phương án 1 được thông qua thì quyền của người lao động sẽ rộng mở hơn, người lao động chỉ cần báo trước một thời gian nhất định để doanh nghiệp biết, chủ động trong việc tìm kiếm lao động thay thế. Vì có nhiều lý do cá nhân, lý do tế nhị khó nói. Rất khó khăn và bất lợi cho người lao động khi phải trình bày và còn phải chứng minh những lý do tế nhị. Việc người lao động không cần đưa ra lý do mà chỉ cần báo trước thời hạn không làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp trong tuyển dụng, sắp xếp lại lao động.
Tuy nhiên với bất cứ lý do nào, dù bị ngược đãi, quấy rối, không được trả lương… thì người lao động vẫn nên báo trước cho người sử dụng lao động ít nhất 3 ngày làm việc.
Thanh Huyền
